Cầu nguyện và hi vọng

CẦU NGUYỆN VÀ HI VỌNG

Trong cảnh im lặng khi cầu nguyện bạn có thể giơ tay ôm ấp thiên nhiên, Thiên Chúa và đồng loại. Việc chấp nhận này không những có nghĩa bạn sẵn sàng nhìn tới cái giới hạn của bạn nhưng còn là chờ đợi cái gì mới mẻ đang tới. Vì thế, mỗi lời cầu nguyện diễn tả niềm hi vọng.  Con người không chờ đợi gì ở tương lai không thể cầu nguyện.  Họ dùng ngôn từ của Bertold Brecht:

Như đã qua, vẫn như thế
Ðiều ta muốn không bao giờ tới.

Ðối với người ấy cuộc sống ngưng đọng.  Nói theo nghĩa siêu nhiên, họ chết rồi.  Chỉ có cuộc sống và cử động khi bạn không chấp nhận mọi sự như hiện nay, và bạn nhìn về phía trước về cái chưa xảy ra.

Vả lại, nếu ta nghĩ đến cầu nguyện, hình như luôn luôn là xin xỏ hơn là hi vọng.  Và việc cầu nguyện có thể khác hẳn.  Thường chúng ta nói đến cầu nguyện khi những trường hợp đặc biệt tạm thời gây nên.  Khi có chiến tranh ta cầu nguyện cho hoà bình, khi có hạn hán ta cầu mưa, khi đi nghỉ ta cầu cho đẹp trời, khi đi thi ta cầu cho thi đỗ, khi người bạn đau ta xin cho anh ta khỏi bịnh, và khi có ai qua đời ta xin cho được yên nghỉ muôn đời.  Lời cầu nguyện của ta ở giữa cuộc sống và được giăng mắc với mọi sự bận bịu trong cuộc sống.  Nói về cầu nguyện thì cái gì tràn đầy trong lòng phát ra lời nói cũng đúng.

Và lòng ta tràn đầy những ao ước và chờ đợi cụ thể và sờ mó được.  Mẹ mong con trở về nhà kịp thời. Người cha mong được thăng cấp.  Chàng trai mơ ước tới người con gái mình yêu, và đứa trẻ nghĩ tới chiếc xe đạp mà cha mẹ hứa cho.  Thường tư tưởng của ta không đi xa hơn hai giờ đồng hồ, hai ba ngày, hai ba tuần và ít khi hai ba năm.  Ta khó có thể nghĩ xa hơn vì thế giới ta đang sống đòi ta tập chú vào cái hiện tại và lúc này.  Nếu ta cầu nguyện và thực sự cầu nguyện ta không thể tránh khỏi sự kiện là ta lo lắng cho cái hiện tại lớn hay nhỏ, tràn đầy trong khi chúng ta cầu nguyện và làm cho lời cầu nguyện không là gì khác hơn là một danh sách những yêu cầu.

Ðôi khi lời cầu nguyện xin ơn được coi như một sự khinh bỉ nào đó.  Ðôi khi ta coi như không tốt như lời cầu nguyện tạ ơn lại càng kém hơn lời cầu nguyện chúc tụng.  Lời cầu xin giả thiết hướng về cái tôi hơn vì con người nói tới tư lợi trước và cố gắng đạt được cái gì cho mình.  Lời cầu nguyện tạ ơn thì hướng về Chúa nhiều hơn dù có liên quan đến những ơn ta nhận được.  Và lời cầu nguyện ca tụng thì hướng về Chúa với lòng sùng kính chỉ vì Chúa dù cho ta nhận được ơn gì hay là không.

Vấn đề đặt ra là sự phân biệt đó giúp ta hiểu rõ cầu nguyện là gì không?  Cái quan trọng cho việc cầu nguyện là không phải nó được xếp loại như cầu xin, cảm tạ hay ngợi khen, nhưng là cầu nguyện vì hi vọng hay có một niềm tin nào đó.

Lời cầu nguyện ít niềm tin khi bạn gắn bó với cái cụ thể trong hoàn cảnh hiện tại để được chút an toàn. Lời cầu nguyện ít niềm tin tràn đầy những lời mong ước xin cho được thoả lòng ngay.  Lời cầu nguyện cho thoả lòng này có vẻ ngây ngô của ông già Noel muốn thoả mãn những đòi hỏi cụ thể.  Khi lời cầu nguyện không có kết quả, nghĩa là khi không được món quà bạn thích, thì bạn thất vọng, đôi khi còn buồn phiền cay đắng.

Do đó có thể hiểu được là lời cầu nguyện ít niềm tin này có nhiều sợ hãi và lo lắng.  Nếu bạn cầu nguyện như người kém lòng tin cho sức khoẻ, thành công, tiến bộ, cho an bình hay bất cứ điều gì khác, thì bạn bị đặt trong nhu cầu cụ thể nên bạn cảm thấy mình bị bỏ rơi khi món quà chờ đợi không có.  Có thể bạn còn tự nhủ: “Thấy chưa, tôi đã bảo bạn mà, không được việc gì hết.”  Với lời cầu nguyện ít niềm tin, chính cái cụ thể của những ước vọng hạn chế khả năng hi vọng.  Trong khi cầu nguyện như thế, bạn muốn chắc chắn về điều không chắc chắn và bạn bắt đầu nghĩ rằng có một con chim trong tay thì tốt hơn hai hay mười con chim đang ở trong rừng.  Với lời cầu nguyện như thế, lời xin nhắm tới việc được cái bạn xin, bằng bất cứ cách nào, thay vì hướng về người có thể hay không thể làm cho ước vọng đó thành tựu.  Người kém niềm tin cầu nguyện như trẻ thơ muốn quà của ông già Noel, nhưng lại sợ và chạy đi ngay khi cầm món quà trong tay.  Nó không còn phải liên hệ với ông già râu bạc đó nữa. Nó chỉ chú ý tới phần quà và không chú ý tới người cho quà.  Cũng như bạn bịt mắt và cuộc sống tâm linh của bạn chỉ là con đường đi tới cái bạn muốn.

Vì chỉ muốn xếp đặt tương lai cho mình, người ít niềm tin đóng kín mình khỏi điều sẽ xảy tới.  Họ không bình tĩnh trước lời hứa mơ hồ và không tin vào những tình thế chưa thấy của tương lai.  Vì thế, khi người ít niềm tin cầu nguyện lời cầu nguyện không có hi vọng.  Cũng thế, không có thất vọng vì chỉ có thất vọng cho người biết thế nào là hi vọng.

Người ít niềm tin cầu nguyện với lời cầu có suy tính cẩn thận, lại còn buôn bán, và có nhiều nguy cơ làm cho khó chịu.  Không có nguy hiểm thất vọng và không có cơ may cho hi vọng.  Con người trở thành bé nhỏ trong một thế giới đầy những vật nhỏ bé.

Ðiểm khác biệt lớn lao giữa hi vọng và cầu mong được một sinh viên diễn tả như sau: “Tôi thấy hi vọng như là thái độ khi mọi sự mở rộng cho tôi.  Không phải là tôi không nghĩ đến tương lai trong lúc đó, nhưng tôi nghĩ đến một cách hoàn toàn khác hẳn.  Dám sẵn sàng cho bất cứ chuyện gì xảy ra hôm nay hay ngày mai, hai tháng sắp tới, hay một năm sau, đó là hi vọng.  Không sợ hãi đi vào tương lai không biết tương lai dành gì cho mình, tiếp tục bước đi, cho dù có gì không ổn lúc đầu, và tín thác vào bất cứ chuyện gì mình đang làm.”

Người có hi vọng không lo lắng với những điều ước mong thành tựu hay không.  Như thế lời cầu nguyện không hướng tới ơn ban, nhưng tới người ban ơn.  Lời cầu của họ có thể còn chứa đựng nhiều ước ao nhưng không phải là vấn đề ước mong thành tựu, nhưng diễn tả niềm tin không giới hạn vào đấng ban phát mọi sự.  Bạn mong rằng…. nhưng bạn hi vọng được…  Vì lời cầu nguyện hi vọng cốt yếu không đòi bảo đảm, không đặt điều kiện, không cần chứng minh, chỉ là chờ đợi mọi sự từ người khác mà không bó buộc họ.  Hi vọng dựa trên tiền đề người khác chỉ cho những điều tốt lành.  Hi vọng bao gồm sự cởi mở nhờ đó bạn chờ đợi người khác đưa ra lời hứa yêu thương thành sự thực, dù cho bạn không biết khi nào, ở đâu hay xảy ra như thế nào.

Có lẽ không có hình ảnh nào rõ ràng cho bằng hình ảnh đứa nhỏ và mẹ mình để so sánh với lời cầu nguyện hi vọng.  Suốt ngày đứa nhỏ xin hết cái này đến cái kia, nhưng tình yêu mẹ không tuỳ thuộc mẹ có hoàn tất lời hứa hay không.  Ðứa nhỏ biết mẹ chỉ cho cái điều tốt lành cho mình và dù cho có phản ứng hay khó chịu, nếu không được như ý, thì vẫn tin rằng cuối cùng người mẹ chỉ ban cho con cái gì tốt nhất.

Người cầu nguyện với hi vọng có thể xin nhiều điều, có thể xin hết mọi sự, và cụ thể như cho đẹp trời, hay tiến bộ.  Sự cụ thể này là dấu hiệu cho tính cách xác thực.  Vì nếu bạn chỉ xin cho tin cậy mến tự do, hạnh phúc, đơn sơ, khiêm nhường.. mà không cụ thể hoá trong cái nhỏ nhặt thường ngày, có lẽ bạn không nghĩ rằng Chúa có mặt trong cuộc sống thường ngày.  Nhưng nếu bạn cầu nguyện trong hi vọng, mọi lời thỉnh cầu cụ thể chỉ là phương cách diễn tả sự tín thác không bờ bến vào đấng sẽ chu toàn mọi lời hứa, Ðấng chỉ ban cho ta sự tốt lành, và không muốn điều gì cho mình hơn là chia sẻ sự tốt lành với ta.

Chỉ khi bạn cầu nguyện với hi vọng bạn có thể vượt biên giới sự chết.  Vì bạn không còn muốn biết sẽ xảy ra chuyện gì sau khi chết, thiên đàng có ý nghĩa gì, làm sao bạn thành vĩnh cửu, hay Chúa sống lại sẽ tỏ mình như thế nào.  Bạn không để cho mình chia trí vì những cơn mộng ban ngày là mọi ước ao của bạn được thoả mãn ngay.  Khi bạn cầu nguyện trong hi vọng, bạn hướng về Chúa luôn muốn thực hiện lời hứa; chỉ cần biết Ngài là Ðấng trung tín.

Hi vọng này ban cho bạn sự tự do mới cho bạn nhìn vào cuộc đời cách thực tế mà không có cảm tưởng bị bỏ rơi.  Sự tự do này được diễn tả do những lời sau đây:

Hi vọng nghĩa là tiếp tục sống
giữa thất vọng
và tiếp tục hát
trong bóng tối.
Hi vọng là biết rằng có tình yêu
tín thác vào ngày mai
buồn ngủ
và lại thức dậy
khi mặt trời mọc.
Giữa cơn phong ba trên biển
khám phá ra đất liền.
Nơi con mắt của người khác
là nhìn thấy họ hiểu bạn.
…..
Bao lâu còn hi vọng
thì cũng còn lời cầu nguyện.
…..
Và Chúa sẽ nắm lấy bạn trong tay Ngài.

Như thế lời cầu xin ơn thành lời cầu tạ ơn hay chúc tụng, vì là lời cầu nguyện trong hi vọng.  Trong lời cầu xin hi vọng, chúng ta cám ơn Chúa vì lời Ngài hứa và ca tụng Ngài vì Ngài đáng tin.

Những đòi hỏi rất nhiều của ta sẽ trở thành cách nói lên cụ thể là ta tín thác hoàn toàn vào lòng nhân lành Chúa muốn chia xẻ cho ta.  Bất cứ lúc nào ta cầu nguyện trong hi vọng, ta đặt cuộc sống của ta trong bàn tay Chúa.  Sợ hãi và lo lắng sẽ biến mất và mọi sự Chúa ban hay bị lấy mất sẽ không còn là gì cả, chỉ là ngón tay chỉ cho ta hay chiều hướng Lời hứa dấu ẩn của Chúa, Lời hứa ta sẽ được nếm thử trọn vẹn.

Rev. Ngô tường DZũng, Texas, USA