Khi Giáo phận trống tòa, ai cử hành Lễ Dầu?
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Tháng 12 qua, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chấp nhận đơn từ chức của Đức Tổng Giám mục chúng con. Kế đó, Tổng Giám mục này được bổ nhiệm làm Giám quản Giáo phận cho đến khi Giám mục mới được bổ nhiệm. Từ khi giáo phận trống tòa “Sede vacante”, các linh mục trong giáo phận không còn đọc tên vị Giám mục trong Kinh Nguyện Thánh Thể nữa. Thưa cha, câu hỏi của con là: Trong thời gian giáo phận trống tòa, liệu Giám mục nghỉ hưu có thể cử hành Lễ Dầu với các linh mục trong giáo phận không – với sự hiểu rằng Lễ Dầu là biểu tượng của sự hiệp nhất giữa Đức Giám Mục và các linh mục giáo phận của ngài? – B. E., Malaysia.
Đáp: Nếu tôi hiểu thật đúng tình hình do độc giả này nêu ra, việc từ chức của Giám mục đã được chấp nhận bởi Đức Thánh Cha, và sau đó ngài được Đức Thánh Cha bổ nhiệm làm Giám quản Giáo phận. Trong trường hợp này, nói cho đúng, vị Giám mục là Giám quản Giáo phận, cho đến khi người kế nhiệm ngài được bổ nhiệm.
Trong trường hợp này, vị Giám mục vẫn giữ mọi quyền hạn thích hợp dành cho vị Giám mục giáo phận. Vị Giám quản Tông tòa, dù ngai tòa bị trống hay không, vẫn được đọc tên trong Kinh Nguyện Thánh Thể, và ngài cũng chủ tế Lễ Dầu.
Phương thức vị Giám quản Tông tòa tạm thời được sử dụng khá thường xuyên hiện nay, mặc dù không được đề cập trong Bộ Giáo Luật hiện hành. Ngài thường là một Giám mục được đặt cử cai quản một Giáo phận trong một thời gian nhất định. Ngoài trường hợp của Giám mục nghỉ hưu, khi một Giám mục được thuyên chuyển qua Giáo phận khác, đôi khi ngài còn được bổ nhiệm làm Giám Quản Tông Tòa của giáo phận cũ của ngài. Sự bổ nhiệm này đôi khi kéo dài cho đến khi ngài nhậm chức ở giáo phận mới, mặc dầu đôi lúc cho đến khi một vị kế nhiệm được chỉ định, do đó trong một thời gian nhất dịnh, ngài cai quản cả hai giáo phận.
Trong một số trường hợp, Đức Thánh Cha sẽ bổ nhiệm một Giám mục của một giáo phận lân cận làm Giám quản Tông tòa giáo phận, để giáo phận ấy được cai quản bởi một vị có mọi năng quyền Giám mục. Việc này thường được thực hiện khi đang có các khó khăn đặc biệt.
Nếu Đức Thánh Cha không đưa ra sự dự liệu nào nữa, thì thời gian trống tòa giáo phận bắt đầu ngay sau khi sự từ chức hoặc thuyên chuyển của Giám mục được loan báo.
Phù hợp với Bộ Giáo luật, một vị Giám quản Giáo phận được bầu chọn bởi Hội đồng tư vấn của giáo phận, để quản trị thời kỳ trống tòa cho đến khi vị Giám mục mới được bổ nhiệm và nắm quyền hành. Vị Giám quản giáo phận thường là một linh mục, nhưng cũng có thể là một Giám mục phụ tá, người không phải là một ứng viên cho việc kế nhiệm giáo phận.
Vị linh mục Giám quản này không được đọc tên trong Kinh Nguyện Thánh Thể. Nếu ngài là Giám mục phụ tá, ngài có thể được đọc tên y như cách thức đọc trước thời kỳ trống tòa.
Vị Giám quản giáo phận có hầu hết các quyền hạn của Giám mục, với một số hạn chế. Ngài không thể thay đổi việc xếp đặt nhân sự, mà vị nguyên Giám mục đã bổ nhiệm bằng văn bản, và không có quyền đưa ra các sự đổi mới quan trọng. Ngài cũng không thể làm những gì, vốn đòi hỏi sự tấn phong Giám mục.
Nếu vị Giám quản giáo phận là một Giám mục phụ tá, ngài sẽ cử hành Lễ Dầu. Nếu ngài là một linh mục, thì hoặc ngài mời một Giám mục cử hành Lễ Dầu và làm phép dầu; hoặc ngài có thể chọn không có Lễ Dầu năm ấy, và xin Giáo phận lân cận cung cấp dầu đã làm phép cho giáo phận mình.
Thí dụ, trong một giáo phận Ireland, không có Lễ Dầu trong thời trống tòa từ năm 2009 đến năm 2013. Trong năm 2013, Đức Sứ thần Tòa Thánh chủ trì Lễ Dầu, trong đó các loại dầu được sử dụng trong việc tấn phong Giám mục mới cũng được làm phép hợp lệ.
Cả hai giải pháp đều là có thể được. Quả là đúng rằng sự hiệp nhất của linh mục đoàn chung quanh Đức Giám Mục được đặc biệt nhấn mạnh trong Lễ Dầu. Nhưng Lễ Dầu cũng giúp cho một mục đích thực tế, vốn vẫn tồn tại, ngay cả khi giáo phận trống tòa. (Zenit.org 1-4-2014)
Tác giả bài viết: Nguyễn Trọng Đa chuyển ngữ
Nguồn tin: Vietcatholic.org
