Chuyến thăm của Đức Phanxicô đến Canada: Mong chờ về vấn đề xin lỗi

Đức Phanxicô trong buổi tiếp kiến chung ngày 6 tháng 10-2021

presence-info.ca, Francois Gloutnay, 2021-10-27

Giám mục Raymond Poisson, chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Canada (CCCB) cho biết: “Tôi rất vui khi biết quyết định sẽ đi Canada của Đức Phanxicô.”

Trong cuộc họp của Hội đồng Giám mục Canada tháng 9 năm 2021, giám mục Poisson, giáo phận Saint-Jérôme và Mont-Laurier, bang Québec cho biết, ngài và các giám mục “đồng lòng” chính thức mời Đức Phanxicô đến Canada.

Hai tuần trước, giám mục Poisson, vừa được bầu làm chủ tịch Hội đồng Giám mục Canada đã gởi lời mời đến hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin. Ngài giải thích, trong một cuộc họp ở Vatican, họ đã thảo luận về lời mời này, các mục tiêu của chuyến tông du của Đức Phanxicô đến Canada và chuyến đi của của phái đoàn các vị niên trưởng người dân tộc bản địa và những người sống sót của các trường nội trú bản xứ dự kiến sẽ đến Vatican từ ngày 17 đến ngày 20 tháng 12 năm 2021.

Giám mục Poisson cho biết, tháng 12 năm 2019, giám mục đã gặp Đức Phanxicô để thông báo cho ngài “về tình hình của các anh chị em bản địa chúng tôi và về những hành động mà các giám mục Canada đã thực hiện kể từ khi có báo cáo của Ủy ban Sự thật và Hòa giải.” Ngài cho biết, chính vào dịp này, việc cử một phái đoàn đại diện các Quốc gia thứ nhất đến Vatican đã được thảo luận. Ngài nói: “Đức Phanxicô tỏ ra rất nhạy cảm với cách tiếp cận của chúng tôi, với phương pháp sư phạm của chúng tôi.”

Ngài lấy làm tiếc: “Nhưng như chúng ta thấy, Covid xuất hiện. Đại dịch đã buộc phái đoàn phải hoãn lại. Mãi cho đến tháng 6 năm 2021, Hội đồng Giám mục Canada mới chỉ định một phái đoàn người Bản địa sẽ gặp Đức Phanxicô vào tháng 12 năm nay để đối thoại và hàn gắn.”

Giám mục Poisson tuyên bố: “Thông báo sáng nay, Đức Phanxicô nhận lời mời của chúng tôi đã làm cho phái đoàn này trở nên rất quan trọng. Tôi tin phái đoàn sẽ có âm hưởng cho chuyến tông du của giáo hoàng sắp tới.”

Trong một tuyên bố ngày 27 tháng 10, Hội đồng Giám mục Canada cho biết, các thành viên của phái đoàn sẽ thảo luận với Đức Phanxicô về “thời gian, phương hướng và chủ đề của ngài trong chuyến hành hương của ngài đến Canada.”

Giám mục Raymond Poisson và ba giám mục khác sẽ cùng đi với phái đoàn, gồm khoảng 30 thành viên từ ba tổ chức quốc gia: Hội đồng các quốc gia thứ nhất, Hội đồng quốc gia Métis và Inuit Tapiriit Kanatami.

Ngài sẽ xin lỗi khi đến Canada không? Giám mục Poisson cho biết, “mục đích của phái đoàn là chính xác, dù bất kể điều gì sẽ được tuyên bố, nhưng chúng không chỉ là lời nói, mà là một cách thực sự để xây dựng lại tình đoàn kết giữa chúng ta. Sau đó chúng ta sẽ xem những gì sẽ xảy ra. Tôi tin chắc giáo hoàng sẽ có những lời cần thiết.”

Hội đồng các Quốc gia Thứ nhất

Bà RoseAnne Archibald, nhà lãnh đạo của Hội đồng các Quốc Gia Thứ nhất tuyên bố: “Tôi sẽ đón tiếp giáo hoàng khi ngài đến Đảo Rùa để nói lời xin lỗi mà chúng tôi đã chờ từ lâu cho những người sống sót sau chấn thương của các liên thế hệ.”

Bà nói thêm trên trang Facebook của bà: “Tôi tiếp tục yêu cầu Giáo hội công giáo phải chịu trách nhiệm về vai trò của mình trong việc đồng hóa cưỡng bức và diệt chủng đối với trẻ em, gia đình và quốc gia của chúng tôi. Phải có người chịu trách nhiệm hình sự trong các vấn đề này.”Trong một tuyên bố gởi đến hãng thông tấn Presence, bà Archibald yêu cầu Giáo hội công giáo thực hiện các hành động sửa chữa ngay bây giờ: “Những hành động tức thời này bao gồm việc các giáo phận trả lại tài sản đất đai của chúng tôi, cũng như đóng góp tài chính vào các chương trình hỗ trợ và chữa bệnh lâu dài cho người dân của chúng tôi.”

Tuy bà “nóng lòng muốn gặp Đức Phanxicô trên lãnh thổ truyền thống của bà” nhưng bà cho biết bà sẽ không tham gia vào phái đoàn sẽ đến Vatican vào tháng 12.

Lời xin lỗi của giáo hoàng

Từ nhiều năm nay, ông George Valin, cựu thẩm phán Tòa Thượng thẩm Ontario, nay đã nghỉ hưu, ông luôn làm việc để Hội đồng Giám mục Canada chính thức mời Đức Phanxicô đến Canada. Ông nhận thấy không thể hiểu được nếu “các giám mục cho thấy không thể hoặc không muốn mời Đức Phanxicô đến Canada để xin lỗi, lời xin lỗi đã được chờ quá lâu, về vai trò của Giáo hội trong việc quản trị các trường nội trú của người bản địa, một trong những giai đoạn đen tối của lịch sử chúng ta.”

Sáng thứ tư 27 tháng 10, thẩm phán Valin, người công giáo, cho biết ông rất vui khi giáo hoàng nhận lời mời của Hội đồng Giám mục Canada: “Tôi tin chắc ngài sẽ làm điều phải làm khi ngài đến thăm, đó là xin lỗi những người sống sót, gia đình và cộng đồng của họ có thân nhân học trong các trường nội trú do người công giáo quản trị.”

Kể từ tháng 9 năm 2017, ông đã đề nghị Hội đồng Giám mục gởi lời mời chính thức cho giáo hoàng. Ông nói: “Thật đáng buồn khi lời mời này dường như là kết quả của việc phát hiện gần đây hàng trăm ngôi mộ không tên tại các trường nội trú do người công giáo điều hành và tiết lộ về việc các thực thể công giáo không đáp ứng nghĩa vụ tài chính theo Thỏa thuận giải quyết với các trường bản địa.”

“Theo ông, dù sự chậm trễ trong việc gửi lời mời đến giáo hoàng là không biện minh được, nhưng đã đến lúc chúng ta phải để các lời chỉ trích như vậy đằng sau lưng chúng ta. Tôi mong chuyến thăm của giáo hoàng đến Canada và những lời xin lỗi mà tôi tin ngài sẽ nói lên vào thời điểm đó.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Tổng giám mục giáo phận Montréal, Canada xin lỗi các cộng đồng bản địa